اهمیت قهوه در فرهنگهای مختلف
قهوه یکی از محبوبترین نوشیدنیهای جهان است که نه تنها به خاطر طعم خاص و انرژیبخش آن، بلکه به دلیل نقشی که در فرهنگها و اجتماعات مختلف دارد، اهمیت بسیاری یافته است. از یک فنجان اسپرسوی سریع در یک کافه ایتالیایی تا یک فنجان قهوه آرامبخش در یک مراسم سنتی اتیوپیایی، قهوه در هر نقطه از جهان به شکلی خاص مصرف میشود. در این محتوا، به بررسی انواع قهوه و نحوههای مختلف دم کردن و سرو آن در کشورهای مختلف خواهیم پرداخت.
انواع دانههای قهوه در جهان
1. قهوه عربیکا (Arabica)
قهوه عربیکا محبوبترین نوع قهوه در جهان است که حدود 60-70% تولید جهانی قهوه را تشکیل میدهد. دانههای عربیکا به دلیل طعم ملایمتر و عطر فراوانی که دارند، مورد علاقه بسیاری از علاقهمندان به قهوه قرار میگیرند.
ویژگیها:
- طعم: ملایم، میوهای و گاهی اوقات کمی اسیدی.
- عطر: فراوان با نتهای میوهای و گلی.
- مناطق کشت: آمریکای لاتین، آفریقا، و برخی مناطق آسیا.
نحوه دم کردن:
- روش اسپرسو: دانههای عربیکا معمولاً به صورت اسپرسو دم میشوند. در این روش، آب داغ با فشار زیاد از میان قهوه آسیاب شده عبور میکند تا عصاره قوی و غلیظی تولید شود.
- روش فرنچ پرس: در این روش، قهوه آسیاب شده در آب داغ به مدت چند دقیقه قرار میگیرد و سپس از طریق یک فیلتر دستی جدا میشود.
2. قهوه روبوستا (Robusta)
قهوه روبوستا نوع دیگری از قهوه است که به دلیل داشتن کافئین بیشتر و طعم قویتر، در ترکیبات قهوههایی مانند اسپرسو و قهوه فوری مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگیها:
- طعم: قویتر و تلختر با نتهای خاکی و چوبی.
- عطر: کمتر از عربیکا با بوی خاکی.
- مناطق کشت: آفریقا، آسیای جنوب شرقی، و برخی مناطق آمریکای جنوبی.
نحوه دم کردن:
- روش اسپرسو: روبوستا به دلیل طعم قویتر و محتوای کافئین بیشتر، اغلب به صورت اسپرسو دم میشود. این قهوه به طور معمول به عنوان ترکیبی با عربیکا برای ایجاد تعادل در طعم استفاده میشود.
- روش قهوه فوری: روبوستا به دلیل تلخی طبیعی و قدرت بالا، به عنوان پایه قهوههای فوری مورد استفاده قرار میگیرد.
3. قهوه لیبریکا (Liberica)
قهوه لیبریکا کمتر از عربیکا و روبوستا شناخته شده است، اما به دلیل طعم منحصر به فرد و عطر قویاش در برخی مناطق جهان محبوبیت دارد.
ویژگیها:
- طعم: دودی، گاهی اوقات با نتهای میوهای و گلی.
- عطر: قوی و منحصر به فرد.
- مناطق کشت: فیلیپین، مالزی، و برخی مناطق آفریقای غربی.
نحوه دم کردن:
- روش ترک: قهوه لیبریکا به دلیل طعم قوی و عطر منحصر به فردش، در برخی مناطق به روش سنتی ترک دم میشود. در این روش، قهوه به همراه آب و شکر در قهوهجوش جوشانده میشود تا یک قهوه غلیظ و پرطعم تولید شود.
4. قهوه اکسلسا (Excelsa)
اکسلسا نوعی قهوه نادر است که اغلب به عنوان ترکیبکننده در مخلوطهای قهوه مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگیها:
- طعم: میوهای و تند با یک طعم خاص.
- عطر: قوی و متفاوت.
- مناطق کشت: جنوب شرق آسیا.
نحوه دم کردن:
- روش قطرهای (Drip): در این روش، آب داغ به آرامی از میان قهوه آسیاب شده عبور میکند و یک قهوه صاف و ملایم تولید میشود که ویژگیهای خاص قهوه اکسلسا را به خوبی نشان میدهد.
روشهای محبوب سرو قهوه در نقاط مختلف جهان
1. ایتالیا: اسپرسو
ایتالیا مهد اسپرسو است و این نوع قهوه در کافهها و منازل ایتالیایی به عنوان یک بخش اساسی از روز مصرف میشود. اسپرسو یک نوشیدنی کوچک و غلیظ است که با عبور دادن آب داغ تحت فشار از میان قهوه آسیاب شده تهیه میشود. این روش دم کردن قهوه، عطر و طعم غلیظی را به همراه دارد که با یک کرمای نرم و مخملی در سطح فنجان پوشانده شده است.
2. ترکیه: قهوه ترک
قهوه ترک یکی از قدیمیترین و سنتیترین روشهای تهیه قهوه است که در کشورهایی مانند ترکیه، ایران و برخی کشورهای خاورمیانه و بالکان محبوبیت دارد. در این روش، قهوه آسیاب شده به همراه آب و شکر در یک قهوهجوش کوچک (جذوه) به جوش میآید. قهوه ترک دارای طعم قوی و بافتی غلیظ است و معمولاً بدون فیلتر سرو میشود، بنابراین رسوبات قهوه در انتهای فنجان باقی میماند.
3. فرانسه: قهوه فرانسه (Café au Lait)
در فرانسه، قهوه با شیر به نام Café au Lait بسیار محبوب است. این نوشیدنی از مخلوط کردن قهوه دم شده با شیر داغ به دست میآید. معمولاً قهوه مورد استفاده در این نوشیدنی از نوع قهوه فیلتر شده یا فرنچ پرس است که با مقدار مساوی شیر مخلوط میشود تا طعمی ملایم و لطیف ایجاد کند.
4. اتیوپی: بون (Buna)
اتیوپی به عنوان مهد قهوه شناخته میشود و مراسم سنتی قهوه (بون) در این کشور یک تجربه فرهنگی مهم است. در این مراسم، دانههای قهوه تازه برشته شده و سپس آسیاب میشوند. سپس قهوه آسیاب شده در یک ظرف سفالی به نام جبنا (Jebena) به همراه آب جوشیده میشود. قهوه اتیوپیایی معمولاً قوی و پرطعم است و با شکر یا نمک سرو میشود.
5. ژاپن: قهوه سرد (Cold Brew)
در ژاپن، قهوه سرد یا کولد برو یکی از محبوبترین روشهای تهیه قهوه در فصول گرم سال است. در این روش، قهوه آسیاب شده به مدت طولانی (معمولاً 12 تا 24 ساعت) در آب سرد خیسانده میشود. نتیجه یک قهوه ملایم و کماسید است که میتواند با یخ سرو شود یا با شیر و شکر ترکیب گردد.
6. ویتنام: قهوه تخم مرغ (Cà Phê Trứng)
قهوه تخم مرغ یکی از نوشیدنیهای منحصر به فرد ویتنام است که از ترکیب قهوه فیلتر شده و یک مخلوط کرمی از زرده تخم مرغ، شکر، و شیر غلیظ تهیه میشود. این قهوه دارای بافتی نرم و طعمی غنی است که آن را به یک تجربه منحصر به فرد تبدیل میکند.
7. آمریکا: قهوه قطرهای (Drip Coffee)
در ایالات متحده، قهوه قطرهای یکی از روشهای محبوب تهیه قهوه است. این روش با استفاده از یک ماشین قهوهساز قطرهای انجام میشود که آب داغ را به آرامی از میان قهوه آسیاب شده عبور میدهد. نتیجه یک قهوه صاف و ملایم است که به طور معمول در فنجانهای بزرگ سرو میشود.
نتیجهگیری
قهوه یک نوشیدنی جهانی است که در هر فرهنگ و کشور به شیوهای خاص سرو میشود. از قهوه غلیظ و قوی ایتالیایی تا قهوه معطر و ملایم ژاپنی، هر کدام از این روشها نشاندهنده تنوع و غنای فرهنگی و طعمی این نوشیدنی محبوب است. با اینکه قهوه به اشکال و طعمهای مختلف در سراسر جهان مصرف میشود، اما یک چیز مشترک است: عشق و علاقه به این نوشیدنی جادویی که هر روز میلیونها نفر را به هم پیوند میدهد.